مگر زانو هم آب دارد که باید نگران آب آوردن زانو باشیم؟ بله، مفصل زانو مانند دیگر مفصلهای بدن دارای کیسههایی از مایع مفصلی هستند که متخصصان ارتوپد اصطلاحا به آنها کپسول میگویند. این مایع وظیفه لزج و سُر کردن سطح غضروفهای مفصلی را برعهده دارد. بواسطه وجود آنهاست که استخوانها میتوانند به راحتی حرکت کنند. در حالت عادی سطح آنها کم است. اما هرگونه ضربه، عفونت و یا بیماریهای مفاصل مانند استئوآرتریت میتوانند میزان آنها را زیاد کنند و منجر به تورم و التهاب زانو شوند.
آب روی زانو زمانی ایجاد می شود که مایع در اطراف و داخل مفصل زانو جمع می شود و باعث درد و تورم می شود. همچنین به عنوان افیوژن زانو یا مایع روی زانو شناخته می شود، می تواند هر زمان که به دلیل آسیب یا بیماری زمینه ای مانند آرتریت به مفصل آسیب وارد شود، رخ دهد.این مقاله به بررسی علل و درمان های رایج آب روی زانو و زمانی که باید مراقبت های پزشکی داشته باشید می پردازد.
آب آوردن زانو به وضعیتی اطلاق میشود که مفصل زانو بیش از حد ورم میکند. این وضعیت در واقع نشانگر وجود مایع بیش از حد در مفصل زانو است. مایع مفصلی عمدتا توسط غشا سینوویال، که یک لایه رقیق از بافت مخاطی است، تولید میشود. اما در شرایطی مانند آسیب، التهاب یا بیماریهای مفصلی، تولید مایع مفصلی افزایش مییابد و میتواند منجر به آب آوردن زانو شود.به طور معمول، افیوژن مفصل زانو با درد، تورم، سفتی و محدودیت حرکت همراه است. علل شایع آب آوردن زانو شامل آرتریت روماتوئید، آرتریت مفصلی، آسیب مفصلی، التهاب مفصلی، عفونت مفصلی و ترمیم بافت پس از جراحی میشوند.
به طور ساده مفصل زانو، از اتصال سه استخوان ران، درشت نی و نازک نی، سه رباط بزرگ و مینیسک تشکیل شده است.مجموعه این مفصل درون یک کیسه بنام کپسول مفصلی قرار دارد که داخل آن مایع مفصلی است. زمانی که به هر علتی بدن آسیب میبیند، سیستم دفاعی بدن در پاسخ به آن مایع بیشتری تولید میکند، به این ترتیب سطح مایع در مفصل بیشتر میشود و شما احساس تورم و درد خواهید داشت. درست همینجاست که میگویید؛ احتمالا زانویم آب آورده است. گمان نکنید این مایعات آب خالی هستند؛ بدن بیش از آنکه فکرش را کنید حسابگر است. این مایعات دارای گلبولهای سفید، گلبول های قرمز خون و مواد شیمیایی آزاد شده و روان کنندههای طبیعی هستند.
علت ورم زانو میتواند در موارد زیر خلاصه شود:
از شایعترین علائم آب آوردن زانو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
برای تشخیص افیوژن مفصل زانو، پزشک از روشها و آزمونهای مختلفی استفاده میکند که عبارتند از:
درمان افیوژن مفصل زانو به علت عفونت، شدت آن و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد. روشهای درمان افوژن مفصل زانو عبارتند از:
آب آوردن زانو به طور معمول خطرناک نیست و معمولا به مشکلات جدی تبدیل نمیشود. اما علت آب آوردگی زانو میتواند خطرناک باشد و نیاز به تشخیص و درمان داشته باشد. برای مثال، افیوژن ناشی از آرتروز ممکن است به تداوم مشکلات زانو، آسیب به بافتهای زانو و نارسایی عملکرد زانو منجر شود.
تمرینات مفصل زانو نمی تواند علت اصلی تورم و درد را درمان کند. با این حال، تمرینات تقویتی و دامنه حرکتی ملایم می تواند به بهبود توانایی های عملکردی زانو کمک کند. ,ولی باید فراموش نکنیم که نباید با ورزش زیاد زانو را تحریک نکنیم و به مفصل متورم زانو زمان دهید که بافت آسیب دیده خود را ترمیم کند و ریکاوری شود. اگر تورم و التهاب شما ادامه پیدا کرد، یا هر نوع علائم دیگری مثل قرمزی و درد شدید وجود داشت به پزشک مراجعه کنید
پزشک جراح ارتوپد برای جراحی آب زانو از روشهای زیر استفاده میکند:
عدم درمان مناسب افیوژن مفصل زانو ممکن است عوارض جانبی جدی و خطرناکی ایجاد کند. برخی عوارض آب آوردن زانو عبارتند از:
بعد از آسپیره کردن زانو، پزشک آمپول کورتیکواستروئید به مفصل تزریق میکند که داروی ضدالتهابی است که باعث کاهش درد، ورم و سفتی عضلانی میشود. این دارو، روند بازگشتن مایع به مفصل را کندتر میکند. هرچند این روش درمانی مفید است اما در برخی موارد ممکن است باعث بروز عوارضی مانند آسیبدیدگی رگهای خونی، عصبها و تاندونها شود. احتمال کبودی، خونریزی، عفونت و حساسیت پوست در ناحیه تزریق سرنگ از دیگر عوارض کشیدن آب زانو هستند.
افراد با داشتن شرایط زیر به نسبت سایرین بیشتر در معرض چنین مشکلی قرار می گیریند ویژگی های این افراد به شرح زیر می باشد:
با رعایت موارد زیر، تا حد بسیاری می توان از آب آوردن زانو پیشگیری کرد:
از روشهای درمان سنتی آب آوردن زانو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
زنجبیل دارای خواص ضدالتهابی طبیعی است که میتواند به کاهش درد و التهاب زانو کمک کند. مصرف زنجبیل به صورت خام، تازه یا پودر شده میتواند در کاهش التهاب زانو موثر باشد. میتوانید آن را به مواد غذایی اضافه کنید یا آن را با عسل مخلوط و میل کنید. ماساژ با روغن زنجبیل نیز باعث تسکین آب آوردگی زانو میشود. چند قاشق غذاخوری روغن زنجبیل را با چند قاشق غذاخوری روغن نارگیل یا روغن زیتون مخلوط کنید و با استفاده از حرکات ملایم، زانو را ماساژ دهید. این ماساژ میتواند به بهبود جریان خون و کاهش درد و التهاب کمک کند.
در صندوقچۀ اسرار هر مادربزرگی را بازکنید؛ تعدادی نسخه با چای نبات و نعنا پیدا میکنید. زمانی که دلدرد دارید، زمانی که نفخکردهاید، زمانی که درد معده دارید و… میتوانید از درمانهای گیاهی مادربزرگها استفاده کنید.
بر ای درمان زانو درد روش های گوناگونی هست که یکی از آن روش ها استفاده از گیاهان و روغن ها ی گیاهی برای ماساژ ملایم زانو مانند آلوئهورا، زنجبیل، کرچک و آویشن، عصاره درخت چای هست با این حال مراجعه به متخصص ارتوپدی و مشورت با او است.
تشخیص و درمان آب اوردن زانو باید مرحله به مرحله زیر نظر متخصص صورت پذیرد. انجام آزمایش مایع ، معاینات بالینی و گرفتن ام ار آی از ناحیه آسیب دیده و درمانهای تخصصی چون جراحی ، ارجاع به فیزیوتراپی و تجویز توصیه های مناسب از درمانهای اب اوردن زانو به شمار می روند که توسط تیم درمانی دکتر حسین اکبری اقدم فوق تخصص جراحی زانو و عضو هیئت علمی دانشگاه به بیمارانی که دچار این اختلال هستند ارائه می شود.
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به دکتر حسین اکبری اقدم میباشد.