وقتی تغییر شکلی در مفصل رخ می دهد و زانو به عقب کشیده می شود به این حالت ژنو رکورواتوم گفته می شود در این تغییر شکل مفصل تیبیوفمورال بیش از حد کشیده می شود.به بیانی کشش بیش از حد و عقب زدگی زانو را ژنورکورواتوم گویند. این اختلال در افرادی که به شلی رباط مبتلا هستند و همچنین زنان شایع است. که می تواند خفیف، متوسط یا شدید باشد. اگر اختلال ژنو رکورواتوم پیشرفت کند امکان ایجاد درد درزانو و آرتروز وجود دارد.
در عقب زدگی زانو کشش طبیعی مفصل زانو افزایش می یابد. در حالی که دامنه حرکت مفصل زانو در بزرگسالان از 0 تا 135 درجه است. و کشش کامل زانو نباید از 10 درجه بیشتر باشد.
این نوع عقب زدگی زانو درنتیجه یک آسیب دیدگی بهوجود میآید و زانو در یکلحظه بهعقب فشرده میشود. معمولا این نوع عقب زدگی زانو موقتی بوده و طی چند هفته یا چند ماه بهبود مییابد.
در این نوع سندروم زمانی که فرد پاهایش را صاف میکند، زانو بهطور مادرزادی بهعقب میرود. این سندروم ممکن است در طول زمان بدتر شود. در این حالت زانوی فرد بهصورت دائمی عقبرفته و مشکلات و عارضههای مختلفی را بههمراه میآورد.
ممکن است هرکسی دچار عقب زدگی زانو شود. حتی میتواند این عقب زدگی زانو بهموجب ورزش اتفاق بیوفتد. چند علل شایع که موجب عقب زدگی زانو میشوند عبارتند از:
فرود ناشیانه: فرود با سرعت زیاد و عدم حفظ تعادل هنگام پایینآمدن، مخصوصا اگر هنگام فرود پاهای فرد صاف باشند.
تکلهای ورزشی: تکلی که به جلوی زانو برخورد کند و آن را خم کرده و یا فشار وارد کند.
اسکی: اگر قسمت جلویی اسکی با تودهبرف برخوردکند، بدن اسکیباز بهجلو خمشده و پاهای وی ثابت میمانند.
دویدن: اگر هنگامدویدن بهطور ناگهان دویدن را متوقف کنید، مخصوصا زمانی که وزنبدن بر روی یک پا قرار دارد، این حرکت باعث میشود بدن فرد بهسمت جلو رفته و زانوهای وی بهصورت برعکس خم شود و احتمال عقب زدگی زانو تشدید شود.
عقب زدگی زانو سه نوع است که عبارتند از:
♦️️عقب زدگی که از تغییر شکل چرخشی خارجی ناشی می شود که به معنی پاشنه بلند است . در این حالت قسمت جلویی پا به سمت داخل است و پا در حالت راه رفتن در حالت اکوئینوواروس باقی میماند.
♦️️عقب زدگی که از تغییر شکل چرخشی داخلی ناشی می شود. این حالت وقتی رخ میدهد که قسمت جلویی پا به خارج بچرخد و فرد را مجبور به کشش بیش از حد زانو کند.
♦️عقب زدگی که از تغییر شکل غیر چرخشی ناشی می شود . در این حالت که به معنای موقعیت غیر طبیعی زانو است پا و مچ پا به طور طبیعی عمل میکنند.
از اصلی ترین دلایل عقب رفتگی زانو شل بودن مادرزادی رباط های مفصل زانو است. ضعف و بی حرکت ماندن ماهیچه هایی مانند ماهیچه گاستروکنمیوس، ماهیچه پاپلیتیس، ماهیچه فموریس، ماهیچه اکستانسوز، نقص در مفصل تعادلی بدن ( پروپریسپشن)، نبود تناسب بین اندام های تحتانی، اختلالات عضلانی، محدودیت انعطاف عضله ها و بسیاری دیگر از مشکلات عضله ای و ماهیچه ای باعث عقب زدگی زانو می شوند.
همچنین آسیب دیدگی زانو و یا سستی طبیعی رباط ها در این بخش نیز می تواند به عقب زدگی زانو منجر شود. قرار گیری نادرست مفصل مچ و یا اختلاف در طول اندام های تحتانی نیز از عوال ایجاد کننده عقب زدگی زانو است. بی ثباتی مفصل زانو و بد جوش خوردن استخوان های اطراف انو نیز باعث افزایش احتمال عقب زدگی زانو می شود.
در بررسی علائم فوق باید به سایر آسیب دیدگی های زانو مانند هرگونه پارگی در رباط های زانو، آسیب های قسمت میانی زانو و… توجه کرد.
ژنورکورواتوم دارای درجات مختلفی اعم از: خفیف، متوسط و حاد می باشد. بسته به نوع درجه ی عقب زدگی زانو فرد دچار عوارض مختلفی می شود. ولی لازم به ذکر است عقب زدگی زانو بستر مناسبی برای ابتلای فرد به آرتروز زانو را فراهم می آورد.
دیگر عوارض ناشی از عقب زدگی زانو عبارتند از:
اقداماتی که بیماران مبتلا به عقب زدگی باید انجام دهند عبارتند از:
درمان عقب زدگی زانو بسته به شدت آن با سه روش فیزیوتراپی و عمل جراحی قابل درمان است
در روش فیزیوتراپی سعی بر تقویت عضله چهار سر ران می شود. پزشک روش صحیح راه رفتن را به بیمار آموزش می دهد، همچنین تکنیک های مناسب جهت اصلاح عدم تعادل به بیمار آموزش داده می شود.
در حالت های شدیدتر عقب زدگی زانو، متخصص ارتوپدی عمل جراحی را برای افزایش سطح عملکرد پا و زانو پیشنهاد می دهد. در این عمل جراحی بعد از ایجاد برش، رباط های آسیب دیده زانو را برداشته و آن ها را با تاندون جایگزین می کند.
جراحی که برای درمان عقب زدگی زانو بکار می رود می تواند به دو شکل انجام شود. اولی ثابت کردن زانو از نوع خارجی و دومی ثابت کردن زانو از نوع داخلی.
در ثابت کردن خارجی زانو همانطور که از نامش پیداست تلاش می شود تا با کمک ثابت کننده های خارجی که در اطراف استخوان قرار می گیرد استخوان را ثابت کنند. در این حالت با کمک گیره ها و میله یک فریم خارجی شکل میدهند که به ثبات مفصل زانو منجر می شود.
عدم درمان عقب زدگی زانو ها و رها کردن به حال خود باعث فشار بیشتر به بافت های زانو و ایجاد آسیب های بیشتر می شود.اگر این فرایند ادامه یابد به تغییر شکل بیشتر استخوان و مشکلات جدی می انجامد. پس توصیه می شود پس از مشاهده این موارد حتما به بهترین متخصص ارتوپدی در تهران مراجعه کرده و دستورالعمل های پزشک را به درستی و با جدیت دنبال کنید.
وبسایت هـــای نوبت دهی:
جهت رزرو نوبت آنلاین، روی سایت مورد نظر کلیک کنید!
کلیک کنید!
کلیک کنید!
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به دکتر حسین اکبری اقدم میباشد.
