مفصل زانو از بخشهایی مانند استخوان ساق پا ، استخوان ران و کاسه زانو،ماهیچه ،تاندون و رباط تشکیل شده است. حفاظت از مفصل زانو توسط غصروف،کپسولهای مفصلی،آسترها و بورسا انجام می شود. اگر هریک ازین بخشها دچار اختلال گردند هنگام نشستن و برخاستن دچار زانودرد می شویم .
✅️مهمترین علل زانو درد هنگام نشست و برخاست
آرتروز
هر نوع آرتروزی علت متفاوت دارد. اما وقتی زانو قفل می شود با پیچ خوردگی، درد یا سوزن سوزن شدن پا یا سوزش همراه است. آرتریت زانو میتواند آرتروز یا آرتریت روماتوئید (RA) باشد. همه انواع آرتروز علل ریشهای متفاوتی دارند، اما قفل شدگی زانو، احساس سوزش، پیچ خوردگی، درد یا سوزن سوزن پا را به وجود میآورند.
شایع ترین نوع آرتریت زانو استئوآرتریت است که به محض ازبین رفتن ساختار مفصلی رخ می دهد که ارتریت سائیدگی نام دارد و بیشتر ،آسیبهایی که در گذشته اتفاق افتاده و بالا رفتن سن در وقوعش نقش دارند.
در آرتروز، بافتهای نرم و غضروفهایی محافظ مفاصل فرسایش مییابند و حرکت را دردناک میکنند. بدون بافتهای نرم برای محافظت از استخوانهای زانو، زانوها در جای خود قفل و بیشتر مستعد آسیب هستند. آرتروز بیماری خودایمنی است که در آن بخشی از سیستم ایمنی بدن به نام RA به بافتهای مفصلی فرد حمله می کند. هرچه زمان میگذرد التهاب به وجود آمده بافتهای نرم را ازبین می برد و سفتی زانو و دشوار خم شدن پاها را به دنبال دارد.
زانوی دونده
زانوی دونده عارضه ای است که نزدیک کلاهک زانو اتفاق می افتد و آن را به عنوان سندرم کشکک رانی میشناسند. دردی است که به دلیل آسیب به بافتهای نرم در نزدیکی کلاهک زانو اتفاق می افتد. عواملی که ابتلا به زانوی دونده را در پی دارند بدین شرح است:
🔸وقتی هنگام ورزش بیش از حد معمول فشار وارد می شود️
🔸️آسیب همسترینگ که به زانو فشار زیادی وارد میکند
🔸️ شکل غیر طبیعی کاسه زانو که مادرزادی به این صورت است
🔸️کاسه زانویی که سر خوردنش به درستی انجام
نمی شود
گفتتی است از میان ورزشکاران آنهایی که ورزش دومیدانی و تماسی انجام می دهند بیشتر به اختلال زانوهای دونده دچار می گردند.
🔶️علائم عارضه زانوی دونده
🔸️درد هنگام خم یا صاف کردن زانو
🔸️درد مبهم هنگام نشستن
🔸️درد زانو وقتی بعد از نشستن طولانی بخواهیم بایستیم
🔸️ضعف یا احساس مالش و کلیک در ناحیه زانو
🔸️ بروز صدای ترک خوردن وقتی زانو خم می شود
لازم به تاکید است عارضه زانوی دونده معمولا موقتی است و با استراحت و فیزیوتراپی رو به بهبودی
می رود.
تاندونیت
زانو توسط چندین تاندون حمایت می شود. اگر هر کدام از تاندونها دچار التهاب شود هنگام خم شدن ساق پا زانو درد احساس می گردد. محل و نوع این نوع درد عبارتند از:
🔸️تاندونیت همسترینگ موقع خم شدن سبب ایجاد درد در پشت ران و پشت زانو میشود.
🔸️تاندونیت کشکک که در جلوی زانو یا در پایه کلاهک زانو حس می گردد باعث درد و سوزش شدید هنگام خم شدن می شود.
🔸️تاندونیت چهارسر ران که در بالا یا جلوی کاسه زانو درد ایجاد می کند.
سندرم ایلیوتیبیال (IT)
نوار ضخیم از بافت فیبری را نوار ایلیوتیبیال (IT) می نامند که شروعش از مفصل ران است و امتدادش از قسمت بیرونی ران تا استخوان ساق پا دقیقا زیر مفصل زانو ادامه دارد. ایجاد درد سوزشی در قسمت بیرونی زانو که به ناحیه ران یا باسن پخش می شود نتیجه سندرم باند IT است.
این عارضه معمولا دوندگان یا دوچرخهسواران مخصوصا آماتورها را نشانه می رود و دردش ممکن است پس از اتمام تمرین ورزشی هم ادامه داشته باشد.
بورسیت پیش کشکک
کیسه نازک سرشار از مایع که روی کاسه زانو قرار دارد بورس پیش کشکک است. وقتی مدت زمان زیادی زانو حرکت می کند بورس دچار التهاب و تحریک می شود که به این حالت بورسیت پیش کشکک گویند.
علائم بورسیت پیش کشکک زانو
🔸️درد هنگام خم کردن یا صاف کردن پا
🔸️کم شدن دامنه حرکتی
🔸️تورم یا قرمزی در جلوی زانو
گفتی است لوکش ها و باغبانها بیشتر در معرض بورسیت پیش کشکک زانو قرار دارند.
کیست بیکر
کیسه سرشار از مایعی که پشت مفصل زانو قرار دارد کیست بیکر نامیده می شود. در واقع مایع اضافی مفصل زانو از پشت کپسول مفصلی عبور و باعث ایجاد کیستی میشود که در پشت زانو بیرون میزند.
احساس درد و تورم در پشت مفصل زانو و سفتی مفصل هنگام خم و صاف شدن زانو نتیجه کیست بیکر است که با کار زیاد بدتر میشود. درد اغلب به صورت سفتی مفاصل در هنگام خم شدگی یا صاف شدگی زانو توصیف میشود.